ค่าของคน <ละครเก่า> ชุดประหยัด 3 Dvd โดย นุสบา + สันติสุข

เนื้อเรื่องโดยย่อ
ลักษมณ์เป็นลูกชายของท่านเจ้าพระยานฤนาทไมตรีกับท่านผู้หญิงศรี ท่านเจ้าพระยามีหน้าที่การงานเป็นท่านทูต ด้วยสาเหตุนี้เองทำให้ครอบครัวต้องมีการโยกย้ายไปยังต่างประเทศบ่อยครั้ง
เมื่อตอนเด็กๆลักษมณ์พบว่าความสัมพันธ์ของครอบครัวไม่ดีเท่าที่ควรโดยพ่อแม่ของเขามักจะแสดงความเหินห่าง จนกระทั่งเมื่อท่านเจ้าพระยาได้กลับมาที่เมืองไทยความเหินห่างก็ยิ่งปรากฎให้เห็นชัดเจนขึ้น เมื่อพ่อของเขาได้พาผู้หญิงเข้ามาอยู่ในบ้าน
หลังจากนั้นลักษมณ์ก็ถูกส่งตัวไปเรียนหนังสือยังต่างประเทศ ไม่นานแม่ของเขาก็ได้ส่งข่าวไปบอกว่า พ่อของเขาป่วยหนัก ดังนั้นลักษมณ์จึงได้กลับมาที่เมืองไทยเพื่อมาดูอาการของพ่อเมื่อกลับมาเขาก็ได้รู้ความจริงว่า คุณแขเป็นภรรยาของพ่ออีกคนหนึ่งและเขาก็ได้มีน้องชายอีกคนชื่อพิมาน หลังจากนั้นพ่อเขาก็ตายโดยก่อนที่พ่อเขาจะตายพ่อได้บอกกับเขาว่าอยากให้เขาเข้าเรียนวิชาการปกครองเพื่อเจริญรอยตาม แต่เนื่องจากเขามีอคติกับพ่อทำให้เขาไม่สนใจในสิ่งที่พ่อเขาบอกกล่าว จากนั้นเขาก็ได้กลับไปเรียนต่อที่ต่างประเทศ ไม่นานคุณหญิงก็ได้ส่งน้องชายต่างมารดาชื่อ พิมาน ให้ไปศึกษาเล่าเรียนกับเขาอีกคน แม้ว่าเขาเองจะชอบที่จะเที่ยวเล่นมากกว่าเรียนหนังสือ แต่เมื่อพิมานไปเรียนด้วยเขากลับเข้มงวดในเรื่องเรียนของพิมานและยังเลือกวิชาเรียนให้เป็นไปตามที่พ่อเขาต้องการ นอกจากนี้เขายังให้ความรักและให้ความดูแลพิมานเป็นอย่างดี อยู่ได้ระยะหนึ่งคุณแขก็ได้ส่งข่าวไปบอกว่าคุณหญิงป่วยหนักให้ลักษมณ์รีบกลับด่วน แต่กระนั้นเขาก็ไปช้าแม่เขาก็ได้เสียไปแล้วก่อนที่แม่เขาจะเสียชีวิตก็ได้ฝากฝังเขาไว้กับคุณแข ซึ่งคุณแขเองก็ได้ให้ความรักฉันผู้ใหญ่ที่มีต่อเด็กรวมถึงให้การยกย่องเกรงใจเป็นอย่างดี ทำให้ความสัมพันธ์ภายในบ้านของเขายังคงราบรื่น
เนื่องจากลักษมณ์เป็นคนจัดเจนต่อชีวิตทั้งในด้านดีและด้านเลว ดังนั้นเมื่อลักษมณ์ได้ศึกษาเล่าเรียนจนจบเขาก็ได้ดำเนินการค้าสืบเนื่องมาจากตระกูลของแม่ ด้วยไหวพริบและเล่ห์เหลี่ยมที่เขามีทำให้การค้าของเขาเจริญรุ่งเรือง ในด้านการงานเขาจึงไม่เคยถูกตำหนิจากหมู่ญาติแต่ในเรื่องความประพฤติเขามักตะถูกตำหนิบ่อยๆ ซึ่งคำตำหนิมักจะผ่านมาทางคุณแขตลอด จึงเป็นเหตุผลให้คุณแขพยายามที่จะหาสตรีที่มีความเหมาะสมเพรียกพร้อมในทุกๆด้านมาแต่งงานกับเขาและน้องชาย
เมื่อคุณแขพยายามที่จะหาภรรยาให้แก่ลักษมณ์แต่ไม่เป็นผลสำเร็จ คุณแขจึงได้หันไปสนใจที่จะหาภรรยาให้แก่พิมานเพื่อว่าเมื่อพิมานได้แต่งงานไปกับสตรีที่มีความเพรียกพร้อมสมบูรณ์ก็จะได้เลื่อนตำแหน่งเป็นถึงท่านทูต แต่เนื่องจากพิมานได้มีหญิงที่เขารักอยู่แล้วเขาจึงได้ปฏิเสธในสิ่งที่เขาต้องการ ดังนั้นคุณหญิงจึงได้ไปขอให้ลักษมณ์และคุณอรรถ ซึ่งเป็นเลขาเก่าแก่ของลักษมณ์ช่วยเหลือ เนื่องจากลักษมณ์ต้องการที่จะให้พิมานได้เจริญรอยตามผู้เป็นพ่อเขาจึงได้หาทางช่วยเหลือคุณแข โดยเขาได้ไปหาผู้หญิงชื่อรจเรจซึ่งเป็นคนที่พิมานรัก โดยเขาได้ตกลงกับหล่อนว่าให้เลิกยุ่งเกี่ยวกับพิมาน ซึ่งเขาได้ยื่นข้อเสนอคือให้เงินหล่อน สองแสนห้า และเพื่อเป็นการตัดปัญหาจะต้องมีการจดทะเบียนสมรสระหว่างเขาและหล่อน และจะทำการหย่าเมื่อเขาแน่ใจว่าพิมานจะแต่งงานกับ นัฏฐา(หญิงผู้ซึ่งเพรียกพร้อมไปทุกอย่าง)ไปเรียบร้อยแล้ว แม้ว่ารจเรจจะเป็นผู้หญิงที่มีความรักเกรียติ รักศักศรีมากแต่เนื่องจากหล่อนมีความจำเป็นที่จะต้องใช้เงินมาไถ่บ้านที่ได้จำนองไว้เพื่อช่วยเหลือไก่พี่ชายของเขาที่เกี่ยวข้องกับการปฏิวัติ จากที่ลักษมณ์ไม่เคยเห็นคุณค่าของคนและคิดว่าทุกสิ่งทุกอย่างรวมทั้งชีวิตคน สามารถซื้อมาด้วยเงินทำให้เขาคิดว่ารจเรจก็เหมือนกับผู้หญิงทั่วๆไปที่ทำทุกอย่างเพื่อเงิน
เมื่อรจเรจได้ย้ายเข้ามาอยู่กับลักษมณ์ทำให้พิมานเสียใจมากเขาจึงยอมแต่งงานกับนัฏฐาตามความต้องการของคุณแขทั้งๆที่ทั้งสองไม่ได้มีความรักต่อกันเลย เมื่อรจเรจได้เข้ามาอยู่ในบ้านทำให้ชีวิตของเขาเปลี่ยนแปลงไปในด้านที่ดีขึ้น ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างเขาทั้งสองดีขึ้นเรื่อยๆจากเริ่มต้นที่ทั้งสองต่างไม่ชอบกันและกันเลย หลังจากนั้นลักษมณ์ก็ได้นำเด็กที่ชื่อ มาร์กี้ มาอยู่ด้วยและได้บอกแก่รจเรจว่า มาร์กี้เป็นลูกของเขากับ อีรีนอร์ ทั้งๆที่ความจริงแล้วมาร์กี้เป็นลูกของพิมานที่เกิดระหว่างเขาได้ไปศึกษาต่างประเทศ
รจเรจได้ให้ความรักและการดูแลมาร์กี้เป็นอย่างดี จนกระทั่งทั้งคู่ได้รักกันและต่อมา
รจเรจก็ได้ท้อง ไม่นานมาร์กี้ก็ได้เสียชีวิตทำให้ทั้งคู่เสียใจมาก ต่อมาเขากับรจเรจก็ได้ทะเลาะกันเนื่องจากเขาเข้าใจผิดว่ายังมีความรักให้กับพิมานและผู้ชายอีกคนที่อยู่ในรูปบนหัวเตียงของรจเรจ ซึ่งนั่นก็เป็นลูกของไก่ ดังนั้นรจเรจจึงได้กลับไปยังบ้านสวนของตัวเองแต่ด้วยความรักของลักษมณ์ที่มีต่อรจเรจทำให้เขาได้ไปหาและปรับความเข้าใจกับ รจเรจ และทั้งคู่ก็ได้เข้าใจกันและอยู่ด้วยกันอย่างมีความสุข
วิจารณ์ตัวละคร
ลักษมณ์
1 เป็นคนเจ้าชู้ชอบไปมีสัมพันธ์กับผู้หญิงหลายคนเห็นได้จากกการที่เขาใช้เงินซื้อตัวผู้หญิงไม่ซ้ำหน้ามานอนด้วย
2. เป็นคนที่มีไหวพริบเล่ห์เหลี่ยมเห็นได้จากการดำเนินกิจการด้านการค้าของเขาจะมีความเจริญรุ่งเรืองได้ดี
3. มีความอ่อนโยนเห็นได้จากการให้ความดูแลเอาใจใส่รจเรจเป็นอย่างดีในระหว่างที่หล่อนไม่สบาย แม้ว่าในช่วงนั้นเขาและรจเรจไม่ได้รักกัน
4. เป็นคนขาดระเบียบวินัยในชีวิตเห็นได้จากตอนที่รจเรจยังไม่ได้เข้ามาอยู่ในบ้าน ในเรื่องการกินและการนอนเขาจะปล่อยให้เป็นหน้าที่ของคนใช้ซึ่งคนใช้ก็ไม่ได้สนใจปล่อยให้บ้านช่องรกรุงรัง
5. เป็นคนใจร้อนด่วนตัดสินใจเห็นได้จากตอนที่เขาเข้าใจรจเรจผิดในเรื่องของพิมานและไก่แต่เขาก็ไม่ได้ถามเหตุผลว่าทำไม
6. มีทัศนคติไม่ดีต่อครอบครัวเห็นได้จาก การที่เขามีอคติกับพ่อเนื่องจากการที่พ่อได้แสดงความเหินห่างกับแม่และการที่พ่อเขาได้มีภรรยาใหม่
7. ไม่เห็นคุณค่าของคนและชอบดูถูกผู้หญิงเห็นได้จากการที่เขขาได้ใช้เงินซ้อทุกๆอย่างที่เขาต้องการแม้กระทั่งผู้หญิง
พิมาน
เป็นคนขาดความรับผิดชอบเห็นได้จากการที่เขาไม่กล้าที่จะบอกความจริงกับใครๆว่ามาร์กี้เป็นลูกแล้วยังไม่รับผิดชอบเลี้ยงดู
ไม่ยอมรับความจริงเห็นได้จากการที่เเขายังคงตามตื้อรจเรจทั้งๆที่หล่อนได้แต่งงานไปแล้วกับลักษมณ์เนื่องจากคิดว่ารจเรจยังคงมีรักให้กับตนเหมือนเดิม
ไม่มีความคิดเป็นของตัวเองเห็นได้จากการที่เขาได้ศึกษาเล่าเรียนวิชาการปกครองตามที่ลักษมณ์ให้เรียนทั้งๆที่ตัวเองก็ไม่ชอบเลย
ชอบทำอะไรประชดชีวิตเห็นได้จากการที่เขาได้รับการปฎิเสธจากรจเรจเขาก็ได้ทำตัวสำมะเลเทเมา และยังยอมแต่งงานกับนัฎฐาทั้งๆที่ไม่ได้รัก
รจเรจ
1.เป็นคนที่รักเกียรติรักศักดิ์ศรีของตนเห็นได้จากการที่เขาได้พูดคุยกับลักษมณ์ในเรื่องที่ลักษมณ์มักจะดูถูกผู้หญิง จนกระทั่งเขาต้องทะเลาะกัน รวมถึงการที่เขาไม่ยอมเป็นของลักษมณ์ในตอนที่ยังไม่ได้มีความรัก
มีความเสียสละเห็นได้จากการที่เขายอมเสียเกียรติเสียศักดิ์ศรี ยอมแลกตัวเองกับเงินเพื่อนำเงินไปช่วยเหลือพี่ชายของตัวเอง
เป็นคนที่มีความซื่อสัตย์ต่อสามีเห็นได้จากการที่มีผู้ชายเข้ามาเกี่ยวข้องกับเขารวมทั้งพิมานแต่เขาก็ไม่ได้ให้ความสนใจ
เป็นคนมีจิตใจโอบอ้อมอารีเห็นจากการที่ลักษมณ์ได้นำมาร์กี้เข้ามาอยู่ในบ้านและได้บอกว่าเป็นลูกเขาเองแต่รจเรจก็ยังคงให้ความรักแก่มาร์กี้เป็นอย่างดีโดยไม่ได้รังเกียจแต่อย่างใด
เป็นคนที่รู้จักหน้าที่ความรับผิดชอบเมื่อเขาได้มาเป็นภรรยาของลักษมณ์แล้วเขาก็ได้ทำหน้าที่ของภรรยาเป็นอย่างดี
เป็นคนชอบเก็บความรู้สึกไม่ค่อยแสดงอารมณ์หรือพูดสิ่งต่างๆในสิ่งที่ต้องการ ทำให้เกิดความเข้าใจผิดกับลักษมณ์บ่อยๆ
คุณแข
1. มีความยุติธรรมให้กับลูกๆ เห็นได้จากการที่คุณแขได้ให้ความรักและการดูแลเอาใจใส่ทั้งลักษมณ์และพิมาน
2.รู้จักหน้าที่มีความรับความผิดชอบ เห็นได้การปฏิบัติในเรื่องต่างๆ ที่เป็นหน้าที่ของแม่ที่มีต่อลูก เช่น การให้ความรักดูแลเอาใจใส่ การหาคู่ครองที่เหมาะสมให้กับลูก
3. ชอบหวาดระแวงเห็นได้จากตอนที่มาร์กี้ไม่สบายคุณแขก็เข้าใจว่ารจเรจเป็นคนทำร้ายมาร์กี้และได้ให้มาร์กี้อยู่ห่างจากรจเรจ
ข้อคิดเห็น

ต้องเป็นคนมีความรับผิดชอบ
เมื่อได้กระทำสิ่งใดลงไปแล้วไม่ว่าผลที่ออกมาจะเป็นอย่างไร เราต้องรู้จักรับผิดชอบต่อการกระทำของตัวเองไม่ว่าสิ่งที่ทำลงไปนั้นจะดีหรือร้ายก็ตาม ซึ่งถ้าหากว่าเราเป็นคนที่ขาดความรับผิดชอบแล้ว ก็ย่อมทำให้เกิดข้อผิดพลาดต่างๆตามมา ดังจะเห็นได้จากตัวอย่างของพิมาน ในเรื่องที่พิมานไม่รับผิดชอบในเรื่องของมาร์กี้ ทั้งๆที่มาร์กี้เป็นลูกของพิานเองแต่พิมานกลับไม่ได้ให้การสนใจหรือเลี้ยงดูเลย และยังปล่อยให้มาร์กี้อยู่ในความรับผิดชอบของลักษมณ์ แต่เมื่อมาร์กี้เสียชีวิตจึงจะมาสำนึกผิด เสียใจในสิ่งที่ตนเองได้ทำลงไป
ต้องเป็นคนที่รู้จักหน้าที่
เราทุกคนจะต้องรู้ว่าตัวเองอยู่ในฐานะอะไร มีหน้าที่อะไรและต้องทำหน้าที่ของตนให้สมบูรณ์ ถึงแม้ว่าหน้าที่ที่ต้องทำนั้นเราจะไม่ชอบก็ตาม จากตัวอย่างของรจเรจเมื่อหล่อนได้มีฐานะเป็นภรรยาของลักษมณ์เขาก็ได้ทำตามหน้าที่ของภรรยาที่พึงปฏิบัติต่อสามี เช่น ดูแลในเรื่องอาหารการกิน เครื่องแต่งกาย เงินทองทรัพย์สิน ชีวิตความเป็นอยู่
รู้จักรักษาเกียรติและศักดิ์ศรีของตน
เมื่อเราทุกคนเกิดมาต้องรู้จักรักษาเกียรติและศักดิ์ศรีของตน ไม่ยอมให้คนอื่นมาทำลายและไม่ทำลายศักดิ์ศรีของตน ดังตัวอย่างของรจเรจถึงแม้ว่าเขายอมแต่งงานกับลักษมณ์เพื่อต้องการเงินไปช่วยเหลือครอบครัวแต่เขาก็ไม่ได้ปล่อยเนื้อปล่อยตัวให้กับลักษมณ์ และเขายังคงเชื่อว่าทุกสิ่งทุกอย่างไม่สามารถที่จะหาซื้อมาได้ด้วยเงินโดยเฉพาะร่างกายชีวิตจิตใจของคน
รู้จักใช้เหตุผลในการตัดสินปัญหา
เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้นเราต้องคิดพิจาราณาตรึกตรองถึงสาเหตุของปัญหาว่าเกิดเนื่องจากสาเหตุใด เมื่อเรารู้ถึงสาเหตุของปัญหาแล้ว เราก็ต้องใช้หลักเหตุผลต่างๆมาแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น โดยไม่ด่วนใจร้อนตัดสินใจหรือใช้อารมณ์วู่วามในการแก้ไขปัญหาต่างๆ เพราะอาจจะทำให้ปัญหาที่มีอยู่แล้วยิ่งเป็นปัญหาที่ใหญ่ขึ้นกว่าเดิม ดังนั้นเราจึงควรคิดให้รอบคอบก่อนที่จะตัดสินใจทำสิ่งใดลงไป
ต้องเป็นคนที่มีความเมตตากรุณา

เราควรมีจิตใจโอบอ้อมอารีให้ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่และเมตตากรุณากับบุคคลที่อยู่รอบข้าง ซึ่งจะเป็นการเชื่อมสัมพันธไมตรีอันดีต่อกันด้วย ดังตัวอย่างของรจเรจ เมื่อเขาได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่เลี้ยงดู มาร์กี้ เขาก็ได้ให้ความเมตตากรุณาต่อมาร์กี้เป็นอย่างดี รวมถึงได้ให้ความรักความอบอุ่นและให้การดูแลเอาใจใส่ แก่ มาร์กี้เสมอ ทำให้มาร์กี้ไว้วางใจเขาและให้ความรักแก่เขา

ต้องให้ความเคารพและเชื่อฟังผู้อาวุโส
ผู้ที่มีอาวุโสน้อยต้องให้ความเคารพผู้ที่มีอาวุโสมากกว่า เนื่องจากผู้ที่มีอาวุโสสูงย่อมมากไปด้วยประสบการณ์ ดังจะเห็นได้จากคำกล่าวที่ว่า ผู้ใหญ่อาบน้ำร้อนมาก่อน ซึ่งผู้ใหญ่ย่อมจะรู้อะไรหลายๆในสิ่งที่เรายังไม่เคยรู้มาก่อน ดังนั้นเขาจึงสามารถที่จะให้คำปรึกษาในเรื่องราวต่างๆที่ยังไม่รู้ได้เป็นอย่างดี ดังตัวอย่างของลักษมณ์ที่ได้ให้ความเคารพและเชื่อฟังคุณแขที่เป็นแม่เลี้ยงของเขา โดยเขาก็ได้เชื่อฟังในคำสั่งสอนของคุณแขและได้นำไปปฏิบัติตาม เช่นในเรื่องการประพฤติตัวให้ถูกต้องและทำหน้าที่ของสามีที่ดี หรืออาจจะเป็นเรื่องการทำงาน
สามีภรรยาต้องรู้จักให้อภัยซึ่งกันและกัน
เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้น ทั้งสองฝ่ายควรที่จะหันหน้าเข้าหากัน และคุยถึงปัญหาที่ได้เกิดขึ้น ไม่ควรที่จะโทษว่าฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดเป็นคนผิดไม่แสดงความเหินห่างต่อกัน เพราะจากการแสดงความเหินห่างนี้ไม่ได้ทำให้ปัญหาที่เกิดขึ้นหมดไป ทั้งสองฝ่ายต้องร่วมกันแก้ไขในสิ่งที่ผิดพลาดไป เมื่อฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดทำผิดต้องรู้จักให้อภัยซึ่งกันและกัน
สามีภรรยาต้องให้ความไว้วางใจและซื่อสัตย์จริงใจต่อกัน
ในการครองชีวิตคู่ ทั้งสองฝ่ายต้องให้ความเชื่อใจกัน ไม่ระแวงว่าฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดจะนอกใจในขณะเดียวกันทั้งสองต้องมีความซื่อสัตย์และจริงใจต่อกัน หากการครองชีวิตคู่ของสามีภรรยาขาดความไว้เนื้อเชื่อใจ และความซื่อสัตย์จริงใจต่อกันแล้วย่อมทำให้ชีวิตคู่ของคนทั้งสองประสบความล้มเหลว ชีวิตไม่มีความสุข ดังตัวอย่างของลักษมณ์และรจเรจ ซึ่งทั้งคู่ไม่มีความไว้วางใจซึ่งกันและกัน รวมทั้งตัวลักษมณ์เองก็ไม่ได้มีความซื่อสัตย์ต่อรจเรจ ทำให้ชีวิตคู่ของคนทั้งสองไม่ราบรื่นเท่าที่ควร
ต้องยอมรับความจริง
ทุกสิ่งและทุกอย่างที่เกิดขึ้นแม้ว่าว่าจะเป็นสิ่งที่ดีหรือร้ายก็ตาม เราต้องสามารถยอมรับความจริงที่เกิดขึ้นนั้นให้ได้ หากว่าเราไม่สามารถยอมรับความจริงเหล่านั้นได้ย่อมทำให้เราเป็นทุกข์ ไม่สบายใจ ดังในตัวอย่างของพิมาน ซึ่งเขาไม่สามารถที่จะรับความจริงได้ว่า รจเรจซึ่งเป็นผู้หญิงคนที่เขารักจะแต่งงานกับลักษมณ์ ทำให้เขาทุกข์ใจมากจนทำให้เขามีนิสัยเปลี่ยนไปในทางที่ไม่ดี คือ เที่ยวกลางคืน และดื่มเหล้าเมามาย นอกจากนี้ยังทำให้เขาตัดสินใจที่จะแต่งงานกับนัฎฐาทั้งๆที่เขาไม่ได้มีความรักให้แก่หล่อนเลย


ต้องมีความเสียสละ
รู้จักการให้โดยไม่หวังผลตอบแทน เมื่อเรามีความสุขก็พร้อมที่จะให้ความสุขแก่ผู้อื่นด้วย หากเราเห็นผู้อื่นมีความทุกข์เราก็จะต้องรู้จักให้การช่วยเหลือ ให้รู้จักเห็นแก่ประโยชน์ในส่วนรวม ไม่เป็นคนที่เห็นแก่ตัว ดังตัวอย่างของรจเรจซึ่งเขายอมที่จะเสียสละความสุขของตนเอง ไปแต่งงานกับลักษมณ์ผู้ชายที่เขาไม่ได้มีความรักให้ แต่เขาก็ยอมที่จะทำเพื่อหวังเอาเงินมาช่วยเหลือพี่ชายให้รอดพ้นจากการถูกจับกุม
ต้องมีความคิดเป็นของตัวเอง
การที่เราจะทำอะไรลงไปสักอย่าง เราต้องรู้จักคิดเองว่าควรจะทำอะไรอย่างไร โดยไม่ต้องรอให้ใครมาบอกแล้วจึงทำตาม หากเราไม่รู้จักที่จะคิดเองในอนาคตเราก็ไม่สามารถที่จะทำการสิ่งใดได้ด้วยตนเอง หรือบางทีการที่เราทำตามคำบอกกล่าวของคนอื่นก็ไม่ใชสิ่งที่ถูกต้องเสมอไปซึ่งอาจจะทำให้เราต้องกลับมาเสียใจทีหลัง ดังจะเห็นได้จากตัวอย่างของพิมาน ซึ่งไม่ค่อยที่จะคิดอะไรด้วยตนเอง เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้นก็มักที่จะไปถามและให้ลักษมณ์แก้ไขปัญหาให้ทุกครั้ง ซึ่งในบางครั้งก็ทำให้ตัวเขาเองไม่พอใจกับการปัญหาของลักษมณ์ เช่นเรื่องของรจเรจ หรือแม้แต่สาขาวิชาที่เขาเล่าเรียนเขาได้เรียนตามที่ลักษมณ์สั่ง ทั้งๆที่เขาไม่ได้ชอบวิชาเหล่านั้นเลย
ต้องมีความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณ
เมื่อใครมีพระคุณกับเรา เราต้องรู้จักทดแทนบุญคุณ จากตัวอย่างของลักษมณ์ที่รู้จักทดแทนบุญคุณคุณแขผู้ที่เป็นแม่เลี้ยงของเขา เนื่องจากว่าคุณแขเป็นคนที่คอยให้การดูแลและอบรมสั่งสอนเขาหลังจากที่พ่อแม่ของเขาได้เสียชีวิตไปแล้ว














เอกสารอ้างอิง
โรสลาเรน . ค่าของคน เล่ม1.กรุงเทพฯ : ณ บ้านวรรณกรรม, 2543
โรสลาเรน . ค่าของคน เล่ม2.กรุงเทพฯ : ณ บ้านวรรณกรรม, 2543



























คำนำ
ค่าของคน เป็นบทประพันธ์ของ โรสราเรน ซึ่งเป็นเรื่องราวที่สะท้อนให้เห็นถึงคุณค่าของชีวิต ความรัก คุณธรรมและความดีงามผ่านตัวละครเอกในเรื่องคือ ลักษมณ์ และ รจเรข สองตัวละครในเรื่อง
ผู้จัดทำ ได้เลือกนวนิยายเรื่อง ค่าของคน มาเสนอเนื่องจากนวนิยายเรืองนี้มีความน่าสนใจซึ่งผู้จัดทำได้เห็นถึง ความมีสาระในเนื้อหา โดยเนื้อหาจะกล่าวถึง ค่าของคนรักในศักดิ์ศรี รักเกียรติ ซึ่งซื้อหาไม่ได้ด้วยอำนาจเงิน
ผู้จัดทำหวังว่าเอกสารฉบับนี้จะเป็นเป็นประโยชน์และสามารถนำไปเป็นแนวทางในการดำเนินชีวิตของผู้อ่านได้